Patrouillevaartuig en Waddenkruiser RP1 van de Rijkspolitie (1957-1994)

Op maandag 22 mei 2023 brachten Tristan Broos en Carel Nijland een werkbezoek aan Scheepswerf De Haas B.V. in Maasluis. Daar ligt aan de kade de Rijkspolitieboot RP1 van Korpora te wachten op een grondige restauratie. Dit 20 meter lange vaartuig, dat een snelheid van 24 kilometer per uur kan behalen, kwam in 1957 bij de Rijkspolitie in de vaart als ‘RP20’ en werd, na in 1994 uit de vaart te zijn genomen, verworven door een oud politieman onder het naamsein ‘Laurens’.

Het te restaureren politievaartuig met naamsein ‘Laurens’. Objectnummer 3800090, Korpora. Erfgoed Publieke Veiligheid

 

De RP1 is een van de drie eerste in Nederland als politieboot ontworpen en gemaakte schepen. De andere twee zijn als gevolg van  een grondige verbouwing in Bangladesh tot jacht respectievelijk werkschip niet meer origineel. De RP1 is daarentegen nog grotendeels in originele staat.

Het imposante vaartuig bestaat nog hoofdzakelijk uit originele onderdelen, waaronder de lichtbruine houten betimmering aan de binnenzijde van de stuurhut, de onderdekse kajuit en de kombuis. Verder telde het oorspronkelijk 7 slaapplaatsen, waaronder twee eenpersoons slaaphutten aan stuur- en bakboordzijde achter de kajuit, twee stapelkooien in de kajuit aan bakboordzijde en twee slaapplekken. Deze laatste werden verkregen door het opklappen van de zitbankhoek aan stuurboordzijde in de kajuit. Eén eenpersoons slaaphut aan bakboordzijde is door de Rijkspolitie omgebouwd tot computer- en typkamertje en werd door de vorige eigenaar als opberghok ingericht. Het vaartuig bestaat uit een stalen romp, aluminium dek en opbouw, een grote stuurhut met origineel kompas, stuurwiel en schippersstoel. In de kombuis bevindt zich nog een origineel dubbel tweepits gasstel voorzien van een ijzeren frame waardoor de pannen bij een behoorlijke golfslag niet van het fornuis konden schuiven.

Interieur van het te restaureren Rijkspolitievaartuig.

Naast enkele niet authentieke onderdelen, zoals een moderne toiletpot en een later toegevoegde reddingssloep op het achterdek, moet roestvorming en afbladderende en/of craquelé verf op romp, stuurhut en dieselmotoren worden aangepakt. Daarnaast is er een zijruit aan bakboordzijde van de stuurhut gebarsten, moeten er buizen van de niet originele radar worden vervangen en is er een ontluchtingsbuis van een van de twee motoren afgebroken. Het is de bedoeling dat het vaartuig wordt teruggebracht in de originele grijze Rijkspolitiekleur zonder striping, met in zwart de tekst ‘Rijkspolitie’ en ‘RP1’, voorzien van een blauw zwaailicht.

Het Rijkspolitievaartuig RP1 in de jaren zeventig. Het is de bedoeling dat het schip in deze kleurstelling wordt teruggebracht. Foto particuliere collectie.

De RP1 was oorspronkelijk ontworpen en gebouwd om dienst te doen als ‘Waddenkruiser’ op de Waddenzee, maar daar heeft het op een enkele uitzondering na nooit dienst gedaan. Het vaartuig zou voornamelijk vanuit Harderwijk op het IJsselmeer gaan opereren.  Daar werd het behalve voor  het reguliere politiewerk ingezet als escortevaartuig van de schepen van het Koninklijk Huis, zoals de Piet Hein en de Groene Draeck. De bemanning bestond doorgaans uit vier Rijkspolitiemannen. Als het vaartuig werd ingezet voor de escorte van de koninklijke plezierjachten kwam er extra Rijkspolitiepersoneel van de veiligheidsdienst Koninklijk Huis aan boord. Zij moesten er dan ook op overnachten.

Technische tekening van een op de RP1 gelijkend politievaartuig. Korpora, Erfgoed Publieke Veiligheid

 

Toen het vaartuig in 1957 in de vaart kwam kreeg het de benaming ‘RP20’, die pas in 1959 werd veranderd in RP1. Toen het schip in 1989 van Enkhuizen naar de nieuwe standplaats Wemeldinge verhuisde werd het naamsein wederom aangepast naar ‘RP73’ en in 1993 naar ‘P73’. Een jaar later werd het vaartuig uit de vaart genomen en verkocht aan een jachtmakelaar te Zeewolde. Een oud-medewerker van de Rijkspolitie te water en groot liefhebber ontfermde zich uiteindelijk over het oude politievaartuig en schafte deze privé aan. In 2021 verwierf Korpora het vaartuig vervolgens om het nu dus zoveel mogelijk in de originele staat terug te brengen.

Een impressie aan boord van de Rijkspolitievaartuigen RP1 en RP18 in de jaren zestig. Objectnr's: 5795_01 en _02, 5805, 45000005. Korpora, Erfgoed Publieke Veiligheid

Reacties

Er zijn op dit moment nog geen goedgekeurde reacties.

Reageer

Heb je meer informatie of een opmerking over dit onderwerp? Reageer dan op deze blog! Je reactie verschijnt direct onder de blog en is voor iedereen zichtbaar. Korpora heeft het recht reacties te verwijderen, in te korten of anderszins aan te passen. Voorts zijn de algemene voorwaarden van toepassing.