‘Dag der Nederlandsche politie’. Een Duits propagandamiddel

Affiche 'Dag der Nederlandsche Politie', 1942. Inv.nr. K00905

Op 14 november 1942 werd tijdens de Duitse bezetting van Nederland de ‘Dag der Nederlandsche politie’ georganiseerd. Een fenomeen dat in Duitsland was ontstaan en in Nederland voor de eerste keer door de Duitse bezetters werd geïntroduceerd.

Deze propagandadag werd gehouden ‘Om den politieman in de gelegenheid te stellen op bijzondere meer positieve en voor het publiek begrijpelijke wijze, het dienende van zijn taak tot uitdrukking te brengen’. Dus om de politie een beter imago te bezorgen, zodat deze een vriend, helper en beschermer voor de bevolking kon zijn. Tevens werd op die dag in november 1942 geprobeerd om het saamhorigheidsgevoel bij de politieambtenaren onderling te versterken. In verschillende steden werden die dag onder andere politiemarsen, kindermaaltijden, voetbalwedstrijden en gezellige kameraadschappelijke bijeenkomsten georganiseerd.

'Flitsen uit de dag der Nederlandsche politie', in: De Nederlandsche Politie, officieel orgaan van den kameraadschapsbond der Nederlandsche politie 1 (1942) 16, 17. Inv.nr. D22193.01

Speciaal voor de gelegenheid werd een groot veelkleurig affiche (120 x 80 cm) ontworpen waarop een politieman en een kind te zien zijn om de rol  van de politie bij de opvoeding de jeugd toe te symboliseren. Op het affiche stond verder in rood wit blauwe kleuren ‘vriend van het volk’ vermeld. Dit moest een vertrouwensband suggereren tussen de politie en het Nederlandse volk. Dit soort symboliek met kinderen werd al gedurende de Weimarrepubliek in Duitsland op affiches en gezelschapspellen toegepast, maar ook na de oorlog, in de vijftiger en zestiger jaren. Leuzen als ‘Der gute Schupo, ein zeitgemässes Verkehrsspiel für die Jugend’ en ‘Oskar der freundliche Polizist’ enzovoorts, moesten de positief dienende taak van de politie aan de bevolking benadrukken.

Een Duits politieverkeersspel uit de tijd van de Weimarrepubliek. Collectie Polizeimuseum Niedersachsen

In Nazi-Duitsland ging deze politiedag altijd gepaard met ‘Winterhilfswerk’, een collecte waarbij politieagenten geld ophaalden bij de bevolking voor arme gezinnen om ze te helpen de winter door te komen. Van het ingezamelde geld konden voedsel en kleding gekocht worden.

Affiche uit 1941 van de Duitse 'Tag der Deutschen Polizei'. Bron: www.numistral.fr

Zo vond ook een collecte plaats op 14 november 1942, voor de Winterhulp Nederland, de Nederlandse versie van de Duitse winterhulp. In totaal werd daarbij door de verschillende politiekorpsen 90.000,- gulden opgehaald, een kapitaal in die tijd.

De ‘Dag der Nederlandsche Politie’ werd de jaren daarop niet meer georganiseerd, omdat de Nederlandse bevolking zich steeds meer afkeerde van de Duitse overheersing, die steeds meer verharde. De politiedag in november 1942 werd zowel door politieambtenaren als door burgers als dwangmatig ervaren. Overigens vonden de collectes ten bate van de Winterhulp Nederland in de opeenvolgende bezettingsjaren gewoon doorgang.

Pet voor opperwachtmeesters van de politie die gedurende de Duitse bezettingstijd 1941-1943 werd gedragen. Inv.nr. K01003

Reageer

Heb je meer informatie of een opmerking over dit onderwerp? Reageer dan op deze blog! Je reactie verschijnt direct onder de blog en is voor iedereen zichtbaar. Korpora heeft het recht reacties te verwijderen, in te korten of anderszins aan te passen. Voorts zijn de algemene voorwaarden van toepassing.