Boerenopstand anno 1963

In maart 1963 vond in het Drentse Hollandscheveld een boerenopstand plaats onder leiding van Hendrik Koekoek. Deze werd ook wel aangeduid als de ‘Opstand der Braven’. Drie boerengezinnen werden op last van het Landbouwschap uit hun boerderijen gezet, omdat ze principieel weigerden de heffingen van het Landbouwschap te betalen.

Vier leden van de Rijkspolitie houden de wacht bij een toegangsweggetje naar een boerderij tijdens de Boerenopstand in Hollandscheveld op 5 maart 1963. Korpora. Erfgoed Publieke Veiligheid, 35011

Na de verbeurdverklaring bewoonden zij de boerderijen illegaal. Honderden zogenaamde ‘Vrije Boeren’ uit heel Nederland, aanhangers van Boer Koekoek, trokken op 5 maart 1963 naar Hollandscheveld om te proberen de ontruiming te voorkomen. De overheid bracht een overmacht van ruim 200 man gehelmde en gewapende politiemannen op de been die de demonstrerende boeren weg hielden van de drie boerderijen waar de deurwaarder zijn werk deed.

Doorsnede van een traangashandgranaat Depyfag M2, vanaf 1976 de TW 702-15 genoemd, in een houten cassette. Deze doorsnede werd gebruikt als instructiemodel bij de opleiding van de Mobiele Eenheden van de Rijks- en Gemeentepolitie.
Korpora. Erfgoed Publieke Veiligheid 24074

Er ontstonden rellen, waarbij de boeren werden ‘geassisteerd’ door jongeren en bewoners van het nabijgelegen woonwagenkamp. De politie dreef de mensen met traangasgranaten en wapenstok weg van de boerderijen.

Voor zover bekend was dit de eerste ordeverstoring in Nederland waarbij traangas werd ingezet door de politie.

Boer Hendrik Koekoek van de Boerenpartij in de Tweede Kamer.
Foto Wikimedia Commons

De gebeurtenissen in Hollandscheveld hadden, zo kort voor de verkiezingen van 1963, alle media-aandacht gekregen. Gevolg hiervan was dat de Boerenpartij van Boer Hendrik Koekoek drie zetels in de Tweede Kamer verkreeg.